آشنایی با بهترین دانشگاههای ایران و جهان
به دلیل پرسشهای شما عزیزان، در این باره که مدرک کدام دانشگاه ها در ایران یا جهان در رشته روانشناسی و مشاوره معتبر تر هستند، تیم آموزشی کیهان تصمیم گرفته که به معرفی بهترین دانشگاه های ایران و جهان در حوزهی روانشناسی و مشاوره بپردازد.
معرفی این دانشگاه ها بر اساس گزارشهای معتبر جهانی انجام شده و سعی شده در این مقاله معرفی کاملی از دانشگاه ها ارائه شود تا تصمیم گیری و انتخاب برای شما داوطلبین کنکور ارشد روانشناسی و مشاوره آسان تر شود.
رتبه بندی دانشگاههای ایران بر اساس گزارش وزارت علوم در رشتهی روانشناسی و مشاوره به این صورت می باشد.
دانشگاههای سطح 1:
دانشگاه تهران
تاریخچه:
دانشگاه دولتی تهران، بزرگترین مرکز آموزش عالی در ایران است. میتوان گفت این دانشگاه نماد آموزش عالی در ایران است و با لقب دانشگاه مادر از آن یاد میشود. .
پیشنهاد اولیه آن را اسماعیل سنگ در سال ۱۳۰۵ داد و پس از انجام مطالعات اولیه عیسی صدیق، در سال ۱۳۱۳ ه.ش به فرمانِ رضا شاه پهلوی تأسیس شد.
دانشکده ها:
دانشگاه تهران دارای ۲۵ دانشکده، ۹ پردیس و ۱۶ مرکز پژوهشی و تحقیقاتی است.
معرفی کلی:
این دانشگاه در سال 1313 بنیان گذاری شده است موقعیت دانشگاه تهران در خیابان اتقلاب تهران میباشد.
این دانشگاه زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میباشد. این دانشگاه دارای 976 رشته و بیش از 50000 دانشجو میباشد.رئیس فعلی این دانشگاه “سید محمد مقیمی” می باشد. تعداد اعضای هیئت علمی این دانشگاه به بیش از دوهزار نفر میرسد.
ریاست دانشکده دانشگاه تهران بر عهده سرکار خانم دکتر الهه حجازی میباشد.
دربارهی دانشکدهی روانشناسی دانشگاه تهران:
دانشکده علوم تربیتی در سال 1344 هجری شمسی آغاز به کار کرد. این دانشکده در ابتدا ضمن تربیت دبیر آموزشی، آموزش مسائل تربیتی و روشهای آموزشی را نیز بر عهده داشت. این وظیفه قبل از تاسیس دانشکده روانشناسی در دانشکده ادبیات در گروه فلسفه و علوم تربیتی انجام میشد. از سال 1348 فعالیت دانشکده صرفاً به روانشناسی و علوم تربیتی معطوف شده و به بسط و توسعه آن همت گماشته است.
این دانشکده هماکنون دارای هفت گروه آموزشی می باشد که هر یک اقدام به پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می نمایند. موقعیت دانشکده ی روانشناسی دانشگاه تهران در بزرگراه شهید دکتر چمران- خیابان جلال آل احمد- رو به روی کوی نصر – خیابان دکتر کاردان تهران، قرار دارد.
رتبه علمی دانشکده دانشگاه تهران:
این دانشگاه در رشتهی روانشناسی و مشاوره ، از طرف وزارت علوم رنکینگ اول را دریافت کرده است.
گروه های آموزشی عبارتند از:
1) گروه روان شناسی
2)گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره
3) گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی
4) گروه روشها و برنامه های آموزشی و درسی
5) گروه مبانی فلسفی- اجتماعی آموزش و پرورش
6) گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی
7) گروه سنجش و تحقیقات آموزشی
اعضای هیئت علمی:
علی اصغر احمدی_محمود ایروانی_ محمدعلی بشارت _ هادی بهرامی احسان_ رضا پورحسین_ سیدسعید پورنقاش تهرانی_ عذرا جهانی تابش _جواد حاتمی_فریده حسینی_ پریرخ دادستان_فاطمه دهقانی آرانی_عباس رحیمی نژاد_رضا رستمی_سید محمدرضا رضازاده_رضا زمانی_زهرا طاهری فر_ مریم عباسی سورشجانی_منیژه فیروزی_نیما قربانی_علی محمد کاردان_رضا کرمی نوری_بیژن گیلانی_اعظم نوفرستی
دانشگاه شهید بهشتی تهران
تاریخچه:
هر چند از تاسیس رسمی دانشگاه شهید بهشتی شصت سال می گذرد (از سال 1338)، اما پیگیری اسناد و مدارک موجود نشان می دهد اندیشه ی ایجاد دانشگاه ملی ایران از سال 1290 شمسی وجود داشته است. اسناد موجود بیانگر آن است که درخواست تاسیس دانشکدهی پزشکی این دانشگاه در سال 1331 توسط سید مهدی فیروز آبادی و عبدالباقی فربود به وزارت دربار داده می شود. همچنین مدارک دیگری مبنی بر سند تاسیس مدرسه دانشگاه ملی[3] وجود دارد که وزارت معارف، امتیاز افتتاح مدرسه این دانشگاه را در سال 1334 طی حکمی به «ابوالحسن خان شریف» می دهد. پس از دو سال به دلیل برخی تغییرات، امتیاز مدرسه دانشگاه لغو گردید.
برخی از اسناد دیگر به سخنرانی دکتر علی شیخ الاسلام به نمایندگی از دانشجویان ایرانی در برابر محمدرضاپهلوی در سفر سال 1333 وی به آمریکا اشاره دارند و آن سخنرانی را منشاء پیشنهاد تاسیس این دانشگاه میدانند. همچنین در تیرماه سال 1338، چندتن از اساتید دانشگاهی (از جمله جهانشاه صالح و برخی از اساتید دانشگاه تهران) خواستار ملاقات با محمدرضا پهلوی برای تاسیس این دانشگاه شدند.
در سخنرانی دکتر شیخ الاسلام، مهم ترین دلیل ایجاد دانشگاه ملی ایران، پیشگیری از مهاجرت جوانان ایرانی از کشور عنوان شده بود. جلوگیری از بیکاری برخی از فارغ التحصیلان در کشور، ناکارآمدی سیستم دانشگاه تهران و ایجاد تغییرات مثبت در کل کشور از دیگر دلایل تاسیس دانشگاه بوده اند.
محل تاسیس دانشگاه:
پس از آنکه علی شیخ الاسلام تحقیقات جامعی درمورد دانشگاه های غیر دولتی در خارج از کشور انجام داد و به ایران بازگشت ابتدا در آذرماه 1338، در خیابان رامسر تهران دبیرخانه ای برای پیگیری امور تاسیس دانشگاه راه اندازی نمود. در اسفند 1338، این دبیرخانه غیررسمی به دستور محمدرضاپهلوی و موافقت حسین علاء به خیابان پاستور پلاک 57 منتقل شد. مسوولیت اصلی دبیرخانه، شناسایی آن دسته از دانش آموختگان ایرانی در اروپا و آمریکا بود که اشتغال رسمی و مشخصی نداشتند.
پس از افتتاح رسمی دانشگاه از سوی پهلوی دوم، یک و نیم میلیون مترمربع از اراضی منطقه ی سعادت آباد تهران به دانشگاه واگذار شد و پس از یک سال بررسی های فنی و علمی مقرر شد به دلیل برخوردار نبودن این منطقه از جاده مناسب و آب و برق، ضمن باقی ماندن اراضی مذکور در مالکیت دانشگاه، هفتادهزار متر مربع از اراضی منطقه ی اوین که پیشتر، هتل هیلتن و سازمان تاسیسات دفع آفات وزارت کشاورزی در مجاورت آن بنا شده بود، از سوی وزارت کشاورزی به دانشگاه واگذار شود.
دانشکده ها:
- دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- دانشکده الهیات و ادیان
- دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی
- دانشکده حقوق
- دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی
- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
- دانشکده علوم ریاضی
- دانشکده علوم زمین
- دانشکده علوم و فناوری زیستی
- دانشکدهٔ مدیریت و حسابداری
- دانشکدهٔ معماری و شهرسازی
- دانشکدهٔ مهندسی برق
- دانشکدهٔ فناوریهای نوین و مهندسی هوافضا
- دانشکده مهندسی مکانیک و انرژی
- دانشکده مهندسی و علوم کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی
- دانشکدهٔ مهندسی هستهای
- دانشکدهٔ پرستاری و مامایی
- دانشکده شیمی
- دانشکده فیزیک
- دانشکده پزشکی
- دانشکده دندانپزشکی
- دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست
دانشگاه شهید بهشتی، یکی از معتبرترین دانشگاههای دولتی ایران است که در منطقهٔ اوین، غرب ولنجک و شرق درکه در شمال غربی شهر تهران واقع شدهاست. دانشگاه شهید بهشتی دارای ۱۹ دانشکده، ۳ پردیس و ۱۶ پژوهشکده و مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی است. در حال حاضر سعدالله نصیری قیداری رییس این دانشگاه است.
علی شیخالاسلام این دانشگاه را در سال ۱۳۳۸ با نام دانشگاه ملی ایران و بهدستور محمدرضا پهلوی تأسیس کرد و تا پیش از سال ۱۳۶۲ با این نام خوانده میشد. علیرغم افتتاح رسمی در اسفندماه ۱۳۳۹، دانشکدههای معماری و شهرسازی و علوم بانکداری که اولین دانشکدههای دانشگاه بودند پذیرش دانشجو را در مهر ۱۳۳۹ انجام دادند. در خرداد ۱۳۶۲ ستاد انقلاب فرهنگی با تغییر نام دانشگاه از «دانشگاه ملی ایران» به «دانشگاه شهید بهشتی» موافقت کرد.
دانشکدهی روانشناسی شهید بهشتی:
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی در حال حاضر با داشتن 42 عضو هیات علمی مجرب در حوزه های تخصصی روان شناسی، علوم تربیتی، مشاوره و علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم تربیتی و با تحصیل بیش از 1000 دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به عنوان یکی از دانشکده های برجسته و پیشگام دانشگاه شهید بهشتی مطرح است.
این دانشگاه همچنین با ارائه ی خدمات روانشناسی و مشاوره برای عموم،آماده ی خدمت رسانی در حوزه ی سلامت روان به همگان است.این دانشکده اکنون دارای چهارگروه علمی به شرح زیر است:
- گروه علوم تربیتی
- گروه روانشناسی
- گروه مشاوره
- گروه علم اطلاعات ودانش شناسی
محمود ابوالقاسمی _امیررضا اصنافی_فرنوش اعلامی_سعید اکبری زردخانه_سعید ایمانی_اسماعیل جعفری _محسن حاجی زین العابدینی_ الهام حکیمی راد_ اباصلت خراسانی_محسن دهقانی_عباس ذبیح زاده باغلوئی_مرتضی رضائی زاده_فریبا زرانی_مسعود شریفی_مهدی شقاقی_غلامرضا شمس _شهریارشهیدی _امید شکری_محسن طالب زاده_محبوبه عارفی_جمیله علم الهدی_جلیل فتح آبادی_کورش فتحی واجارگاه_هاجرفلاح زاده_سعید قنبری_محمد قهرمانی_رضا محمدی چابکی_محمدعلی مظاهری تهرانی_پگاه نجات_وحید نجاتی
این دانشگاه در رتبه بندی وزارت علوم در رشته روانشناسی و مشاوره، در جایگاه دوم قرار گرفته است.
دانشگاه علامه طباطبایی :
تاریخچه:
در سال ۱۳۵۸ با ادغام بیست و هفت دانشکده، آموزشگاه و مؤسسه آموزش عالی در تهران دو مجتمع آموزشی بزرگ به نامهای مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی و مجتمع دانشگاهی علوم اداری و بازرگانی تأسیس شد. پس از پنج سال در سال ۱۳۶۳ این دو مجتمع ادغام شده و تحت عنوان دانشگاه علامه طباطبایی به حیات خود ادامه دادند.
در بدو امر این دانشگاه دارای مراکز آموزشی شهرستان و همچنین دارای رشتههایی غیر از علوم انسانی نیز بود؛ اما در سال ۱۳۶۶ با جدا شدن مراکز آموزشی شهرستان، دانشکده بهداشت و علوم پایه و کتابخانه مرکزی از دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه پیام نور تأسیس شد.
معرفی کلی دانشگاه علامه طباطبایی:
دانشگاه علّامه طباطبائی یک دانشگاه دولتی ایرانی زیر نظر وزارت علوم تحقیقات و فناوری است. این دانشگاه مستقر در تهران و بزرگترین دانشگاه تخصصی ایران در زمینه علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم شناختی ، اقتصاد و مدیریت و یکی از معتبرترین دانشگاههای دولتی ایران است که با دارا بودن نزدیک به ۱۸ هزار دانشجو و ۵۰۰ عضو هیئت علمی تمام وقت و ۱۲ دانشکده در حال فعالیت میباشد. از سال 1392 تا سال 1400 ریاست این دانشگاه برعهدهی دکتر حسین سیلمی بود و اکنون ریاست دانشگاه علامه به دکتر عبدالله معتمدی واگذار شده است.
دانشکدهی روانشناسی دانشگاه علامه:
دانشکده روانشناسـی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در دی ماه 1360 از ادغام رشته های علوم تربیتی و روان شناسی چند دانشگاه دیگر تاسیس شد.
در مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی و سپس در سال 1363 پس از ادغام این مجتمـع با مجتمع دانشگاهی علوم اداری و بازرگانی در دانشگاه علامه طباطبایی تاسیس یافته و سپس بـا انتقال رشتـه معارف اسلامی بـه دانشگاه شهیـد بهشتـی بـه دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی تغییر نام داد.
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی در راستای تجمیع و طرح جامع دانشگاه در تیرماه سال 1385 به پردیس دانشگاه علامه طباطبایی واقع در دهکده المپیک انتقال یافت.
گروههای علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه:
1- گروه آموزشی برنامه ریزی درسی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: برنامه ریزس درسی
مقطع دکتری:برنامه ریزس درسی
2- گروه آموزشی سنجش و اندازه گیری
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: سنجش واندازه گیری ، تحقیقات آموزشی
مقطع دکتری:سنجش واندازه گیری
3- گروه آموزشی تکنولوژی آموزشی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: تکنولوژی آموزشی
مقطع دکتری:تکنولوژی آموزشی
4- گروه آموزشی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: مدیریت آموزشی
مقطع دکتری:مدیریت آموزشی ،مدیریت آموزش عالی
5- گروه آموزشی روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
مقطع دکتری: روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
6- گروه آموزشی روانشناسی بالینی و عمومی
مقطع لیسانس: روانشناسی
مقطع فوق لیسانس: روانشناسی بالینی ، روانشناسی عمومی
مقطع دکتری: روانشناسی عمومی
7- گروه آموزشی مشاوره
مقطع لیسانس: ——
مقطع فوق لیسانس: مشاوره مدرسه ، مشاوره خانواده ، مشاوره شغلی ، مشاوره توانبخشی
مقطع دکتری: مشاوره
8- گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی
مقطع لیسانس:علم اطلاعات و دانش شناسی
مقطع فوق لیسانس: علم اطلاعات و دانش شناسی
مقطع دکتری:—–
9- گروه آموزشی آموزش و پرورش
مقطع لیسانس: علوم تربیتی
مقطع فوق لیسانس: آموزش ابتدائی ، آموزش و پرورش پیش دبستانی
مقطع دکتری:—–
10- گروه آموزشی روان شناسی تربیتی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: روان شناسی تربیتی
مقطع دکتری:روان شناسی تربیتی
11- گروه آموزشی فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی
مقطع لیسانس: —–
مقطع فوق لیسانس: تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش
مقطع دکتری:تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش
اعضای هیئت علمی :
- گروه آموزشی روانشناسی بالینی و عمومی:
احمد برجعلی ( رییس دانشکده) فرامرز سهرابی اسمرود / حسین اسکندری / عبدالله معتمدی / ابوالقاسم عیسی مراد / فریده حسین ثابت / مهدی خانجانی / زهره رافضی / مهدی معینی
- روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی:
حمید علیزاده / پرویز شریفی درآمدی/ مهدی دستجردی کاظمی/ سعید رضایی/ فاطمه نیکخو
- روانشناسی تربیتی:
فریبرز درتاج / صغری ابراهیمی قوام / اسماعیل سعدی پور/حین اسدزاده دهرائی / کامران شیوندی
- مشاوره :
معصومه اسمعیلی / کیومرث فرح بخش / آتوسا کلانتر هرمزی /آسیه شریعتمدار/ ابراهیم نعیمی / سید مهحمد کلانتر کوشه / جواد خدادادی / سمیه کاظمیان
جایگاه علمی:
در سال ۹۵، دانشگاه علامه طباطبایی پس از دانشگاه تهران، جایگاه دومِ تولیدکنندگان علم در زمینه علوم انسانی در کشور را، کسب نمود. این دانشگاه بر پایهٔ گزارش «آژانس رتبهبندی رار» در سال ۲۰۱۸، جزو ۱۱ مؤسسهٔ ایرانی برتر جای گرفت. دانشگاه علامه طباطبایی بنا به اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در ارزیابی فعالیتهای علمی بینالمللی مراکز آموزشی و پژوهشی کشور موفق به اخذ مقام برگزیده در میان دانشگاههای ایران شد.
دانشگاه علّامه طباطبائی بر اساس اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۹۵، در سطح یک رتبهبندی دانشگاههای تخصصی کشور قرار دارد. همچنین بر اساس نظام رتبهبندی جهانی معتبر RUR در سال ۲۰۱۸ میلادی، دانشگاه علّامه طباطبایی، یکی از ۱۱ مؤسسه ایرانی در بین موسسات برتر و معتبر جهان میباشد. این دانشگاه توسط وزارت علوم در امور بینالملل به عنوان برگزیده کشوری اعلام شد. روابط عمومی این دانشگاه نیز به عنوان برترین روابط عمومی کشور معرفی شده است. این دانشگاه همراه با دانشگاه های بوعلی سینا و شهید بهشتی عضو گروه بین المللی D8 می باشند.
دانشگاه فردوسی مشه
تاریخچه:
دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان سومین دانشگاه ایران از نظر قدمت در سال 1328 در شهر مقدس مشهد تاسیس گردید.
در سال 1334 با صدور مجوز دیگری دانشکده ادبیات با پنج رشته جداگانه تاسیس یافت . با گسترش آموزش عالی در کشور به ترتیب دانشکده معقول و منقول (که بعدا به الهیات تغییر نام یافت ) دانشکده علوم ، دانشکده دندانپزشکی ، دوره شبانه ، دانشکده علوم دارویی و تغذیه ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشکده کشاورزی ، دانشکده مهندسی ، مؤسسه بینایی سنجی ، دبیرستان دانشگاه و مرکز تعلیمات به مجموعه دانشگاه مشهد که ازسال 1353 به دانشگاه فردوسی تغییر نام یافته بود افزوده شد .

معرفی کلی دانشگاه:
دانشگاه فردوسی مشهد از دانشگاههای بزرگ مادر و دولتی سطح یک و زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که بر اساس نام حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر و حماسهسرای بزرگ ایران نامگذاری شده است. این دانشگاه که پیشنهاد بنیانگذاری آن به پیش از دهه بیست خورشیدی برمیگردد، سومین دانشگاه بنیان گذاشته شده ایران بهشمار میآید که در سال ۱۳۹۸ جشن هفتادسالگی خود را برگزار کرد.
دانشگاه فردوسی مشهد در زمان پهلوی از نظر علمی و آکادمیک زیر نظر دانشگاه جرجتاون واشنگتن،دی.سی. قرار داشت. دانشگاه فردوسی مشهد با دارا بودن ۱۳ دانشکده، ۸ پژوهشکده، بیش از ۲۵۰۰۰ دانشجوی داخلی و بینالمللی و ۸۱۴ عضو هیئت علمی، به عنوان یکی از برترین دانشگاههای ایران و قطب علمی شرق کشور محسوب میگردد.
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد:
دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه فردوسي مشهد به عنوان مهمترين و با سابقهترين نهاد آموزش عالي در شرق كشور، به منظور تأمين نيروي انساني كارشناس، در زمينه رشته های:
علومتربيتي، روانشناسي و علم اطلاعات و دانش شناسی ايجاد گرديده و تاكنون خدمات ارزندهاي در تأمين نيروي انساني متخصص مورد نياز كشور ارائه كرده است.
اين دانشكده هفتمين دانشكده دانشگاه فردوسي مشهد میباشد كه در تاسال 1352 فعالیت خود را آغاز کرد.
این دانشکده با 38 عضو هیئت علمی،1578 دانشجو، شامل 887 دانشجوی کارشناسی، 497 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد و 194نفر دانشجوی دکتری مشغول است.
گروههای آموزشی دانشکدهی روانشناسی دانشگاه فردوسی:
1- گروه روان شناسی
2- گروه روان شناسی مشاوره و تربیتی
3- گروه علم اطلاعات و دانش شناسی
4- گروه مبانی تعلیم و تربیت
5- گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی
6- گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش
اعضای هیئت علمی:
حسین کارشکی(رئیس دانشکده)_حمیدرضا آقامحمدیان_محمدجواد اصغری ابراهیم آبادی_سید محسن اصغری نکاح_سید امیر امینیزدی_مریم بردبار_ایمان بیگدلی_حسن یزدانی_زهرا حسینزاده ملکی_سید روحالله حسینی_سیدکاظم رسولزاده طباطبایی_سکینه سلطانی کوهبنانی_حسین شاره_جواد صالحی فدردی_زهرا طبیبی_شهربانو عالی_محمدسعید عبدخدایی_علی غنایی چمنآباد_عباس فیروزآبادی_بهرامعلی قنبری هاشم آبادی_علی مشهدی_مجید معینیزاده_سیدعلی کیمیایی
جایگاه علمی دانشکده:
بر اساس نتایج ارزیابی کلی سال ۲۰۲۰ میلادی نظام لایدن، دانشگاه فردوسی مشهد نسبت به سال ۲۰۱۹ با ۱۱ پله صعود، موفق به کسب رتبه ۴۵۹ شده است.
نظام ارزیابی لایدن یکی از نظامهای معتبر ارزیابی دانشگاهی است که هر ساله دانشگاههای برتر دنیا را بر اساس شاخصهای معتبر علم سنجی مورد ارزیابی و رتبهبندی قرار میدهد. همچنین این نظام مبنای تحقق جایگاه جهانی شدن دانشگاه فردوسی مشهد در چشمانداز بین المللی و قرار گرفتن در میان ۵۰۰ دانشگاه ممتاز جهان به شمار میرود.
در این گزارش آمده است: دانشگاه فردوسی مشهد در رتبهبندی موضوعی این نظام در سال ۲۰۲۰، موفق به کسب رتبه ۲۰۱ در حوزه موضوعی ریاضیات و علوم کامپیوتر، رتبه ۲۲۶ در حوزه موضوعی علوم فیزیکی و مهندسی، رتبه ۲۸۹ در حوزه موضوعی علوم زیستی و علوم زمین، رتبه ۸۰۱ در حوزه موضوعی علوم اجتماعی و انسانی و رتبه ۸۸۰ در حوزه موضوعی علوم بیوپزشکی و بهداشتی شده است.
مرکز مطالعات دانشگاه علم و فناوری لایدن، فعالیت خود را از سال ۲۰۱۱ در هلند و در زمینه ارزیابی عملکرد علمی دانشگاههای جهان آغاز کرده است که در سال ۲۰۲۰ این موسسه یک هزارو ۱۷۶ دانشگاه برتر جهان از حدود ۶۵ کشور، براساس شاخصهای علم سنجی رتبه بندی نموده است.
دانشگاه اصفهان
تاریخچه:
آموزشگاه عالی بهداری که در سال ۱۳۲۵ تأسیس شده بود به هزار جریب منتقل شده بود و دانشکده پزشکی به سال ۱۳۲۹ و دانشکده داروسازی به سال ۱۳۳۵ نیز در کنار آن تأسیس شده بودند.دانشکده ادبیات از سال ۱۳۳۷ با دو رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی و ادبیات انگلیسی در خانهای اجارهای با دو اتاق گشایش یافت. در سال ۱۳۳۸ با افزایش چند رشته دیگر، به محلی در جنب بنای شاهزاده ابراهیم انتقال یافت.
در سال ۱۳۴۱ دبیرخانه دانشگاه اصفهان نیز شکل گرفت و به سال ۱۳۴۳ دانشکدههای علوم و علوم تربیتی و روانشناسی تأسیس شده بود.در سال ۱۳۴۷ ساختمان موقت دانشکده ادبیات با ۱۳ رشته در خیابان (هزار جریب) آماده بهرهبرداری شد و با انتقال از کوی شاهزاده ابراهیم به مجموعهٔ دانشکدههای واقع در هزار جریب رونقی تازه به دانشگاه اصفهان بخشید و دوره لیسانس شبانه نیز دایر گردید. در اواخر سال ۱۳۴۷ با شکلگیری کلی دانشگاه اصفهان مدرسهٔ عالی کورش کبیر به این دانشگاه الحاق گردید و در همان سال نیز دانشکدهٔ علوم اداری و اقتصاد در دانشگاه تأسیس شد.در زمان ریاست حسن رزمجو بر این دانشگاه، دانشکدههای علوم پزشکی از دانشگاه اصفهان جدا شدند و دو دانشگاه استقلال یافتند.
معرفی کلی:
دانشگاه اصفهان، به عنوان اولین دانشگاه مرکزی و جنوب ایران،یکی از دو دانشگاه بزرگ دولتی شهر اصفهان و بزرگترین دانشگاه جامع منطقه مرکزی کشور،یکی از ۵ دانشگاه برتر جامع کشور و یکی از ۱۰ دانشگاه برتر کشور است. این دانشگاه در مجاورت دروازه شیراز قرار گرفته و با وسعتی نزدیک به ۳۰۰ هکتار یکی از بزرگترین دانشگاههای ایران است. دانشگاه اصفهان با ۱۳ دانشکده (۴۵ گروه آموزشی)، محدوده هزار جریب تا نزدیکی کوه صفه را دربردارد.
دانشکدههای دانشگاه اصفهان:
- دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- دانشکده علوم جغرافیایی و برنامهریزی
- دانشکده الهیات و معارف
- دانشکده علوم و فناوری نوین
- دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی
- دانشکده عمران و حمل و نقل
- دانشکده زبانهای خارجی
- دانشکده فنی و مهندسی
- دانشکده شیمی
- دانشکده مهندسی کامپیوتر
- دانشکده علوم
- دانشکده علوم اداری و اقتصاد
- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان:
همه گروهها در یک ساختمان مستقر هستند که در بخش پائینی (ضلع شمال شرقی) محوطه اصلی دانشگاه اصفهان واقع شده است. دانشکده به طور مداوم به توسعه و آموزش و پرورش عمومی و خدمات اجتماعی در استان اصفهان مدد رسانده است. این دانشکده غیر از ارائه سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری، دوره های کوتاه مدت و میان مدت توسعه کارکنان در آموزش و پرورش استان و بهداشت را فراهم می آورد همچنین به تحقیقات توجه بسیار دارد و این توجه در دوره های تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکترا) و در پروژه های تحقیقاتی اعضای هیات علمی دانشکده تجلی می یابد. ساختمان جدید دانشکده علوم تریتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان به مساحت ۱۵۲۰۰ مترمربع در آذرماه سال ۱۳۹۶ افتتاح شد.
- گروه روانشناسی
- گروه مشاوره
- گروه کودکان با نیازهای خاص
- گروه علوم تربیتی
- گروه علم اطلاعات و دانش شناسی
دکتر محمدرضا عابدی (رئیس دانشکده)_ مرم اسماعیلی_ناهید کرمی _ هاجر براتی احمدآبادی_ماهگا توکلی دارگانی_حسین سماواتیان_حمیدرضا عریضی سامانی_کریم عسگری مبارکه و…
جایگاه علمی:
- رتبه ۷۶۵ جهانی و رتبه ۱۵ در بین دانشگاه های ایران در نظام رتبه بندی بین المللی لایدن ۲۰۱۹
- رتبه +۵۰۱ در حوزه اقتصاد و تجارت (رتبه ۲ کشوری)، +۶۰۱ علوم زیستی ، +۸۰۱ علوم فیزیک، +۶۰۱ علوم کامپیوتر و ۸۰۰-۶۰۱ مهندسی و فناوری بر اساس اعلام پایگاه رتبه بندی تایمز در جمع دانشگاه های برتر جهان در سال ۲۰۱۸
- رتبه ۱۰۰۰-۸۰۱ دانشگاه های برتر جهان در نظام رتبه بندی تایمز ۲۰۱۸
- رتبه ۷ دانشگاه اصفهان بر اساس پایگاه استنادی جهان اسلام (ISC) در سال ۹۶-۱۳۹۵
- کسب رتبه ۱۲ کشور (از ۲۲ دانشگاه ایرانی رتبه بندی شده شامل دانشگاه های جامع و تخصصی) و ۱۰۰۰ جهان در رتبه بندیبین المللی آکادمیک (University Ranking by Academic Performance)در سال ۲۰۱۸-۲۰۱۷
- کسب رتبه ۶ دانشگاه های جامع کشور در تعاملات بین المللی در زمینه تولید علم برمبنای پایگاه استنادی Scopus در سال ۲۰۱۷
- کسب رتبه ۵ دانشگاه های جامع کشور بر مبنای رتبه بندی بینالمللی عملکرد آکادمیک در سال ۲۰۱۸
- کسب رتبه جهانی بین ۱۵۱ تا ۲۰۰ در بین ۲۰۰ دانشگاه از ۴۴ کشور در رتبه بندی بهترین دانشگاه های عصر طلایی از نظام جهانی رتبه بندی دانشگاهی تایمز در سال ۲۰۱۸
- قرار گرفتن در فهرست سبزترین دانشگاه های جهان: بر اساس رتبه بندی جهانی دانشگاهی گرین متریک: رتبه ۳ دانشگاه های سبز در بین ۱۵ دانشگاه ایرانی و رتبه جهانی ۲۲۰ در بین ۷۱۹ دانشگاه جهان
- بر اساس رتبه بندی تایمز ۲۰۱۹ دانشگاه اصفهان در رشته مدیریت کسب و کار موفق به کسب رتبه ۵۰۱ در میان ۶۰۰ دانشگاه برتر جهان شد.
- بر اساس اعلام موسسة (Round University Ranking) RUR در سال ۲۰۲۰ دانشگاه اصفهان در جایگاه ۵۹۱ در بین ۱۱۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارد.
- قرار گرفتن دانشگاه اصفهان در بین دانشگاه های برتر جهان براساس نظام رتبه بندی لایدن در سال ۲۰۱۹
دانشگاه شیراز
دانشگاه شیراز با تأسیس دانشکده فنی،و با هدف آموزش متخصصان علوم پزشکی با یک برنامه چهار ساله در سال ۱۳۲۵ (۱۹۴۶ میلادی) تأسیس شد. در ابتدا مؤسسه عالی بهداشت نامیده شد، در سال ۱۳۲۹ به یک دانشکده پزشکی تبدیل شد.
در سال ۱۳۳۲ آموزشکده پرستاری نمازی و دانشکدههای کشاورزی و هنر و علوم تأسیس شد. با افزودن دانشکده مهندسی و دانشکده دامپزشکی در سال ۱۳۳۳(۱۹۵۴)، به وضعیت دانشگاه ارتقاء یافت و دانشگاه پهلوی نامیده شد. سپس دانشکدههای دیگر به این دانشگاه اضافه شد.
در سال ۱۳۳۹، به دعوت محمدرضا شاه پهلوی،رییس دانشگاه پنسیلوانیا به ایران آمد تا به بازرسی موسسات آموزش عالی ایران بپردازد. هارول،به درخواست شاه گزارشی را با عنوان الگویی برای یک دانشگاه جدید در ایران تهیه کرد و شاه تصمیم گرفت که دانشگاه پنسیلوانیا به دولت ایران در تبدیل دانشگاه پهلوی به تنها نهادی در ایران که بر اساس سبک آمریکایی برای تحصیلات دانشگاهی میباشد، کمک کند.
بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاه پنسیلوانیا برای تدریس و انجام تحقیقات به دانشگاه شیراز اعزام شدند و برنامه تبادل گستردهای برقرار شد.
پس از مذاکرات گسترده، توسعهٔ دانشگاه شیراز مستقیماً تحت نظر و مدیریت این دانشگاه پنسیلوانیا قرار گرفت، تا جایی که روابط علمی و فرهنگی بین این دو دانشگاه از مستحکمترین روابط علمی فرهنگی میان ایران و آمریکا گردید.در سال ۱۹۶۲، عیسی صدیق مسئول پیادهسازی الگوهای این دانشگاه،در دانشگاه پهلوی(شیراز) گردید.
تدوین بسیاری از دروس، طراحی و توسعه پردیسهای دانشگاه، تربیت استادان، و بنیانگذاری بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی دانشگاه پهلوی همه و همه در اختیار دانشگاه آیوی لیگ قرار گرفتند. در زمان هوشنگ نهاوندی، مؤسسه معروف دانشگاه ایالتی کنت نیز، در شکلگیری و توسعه دانشگاه پهلوی تاثیر بهسزایی داشتند.
دانشگاه شیراز اولین دانشگاه دارای هیئت مدیره در ایران است. اعضای این هیئت مدیره عبارت بودند از وزیر دربار، وزیر فرهنگ، رئیس دانشگاه، استاندار فارس، مدیر عامل سازمان برنامه، مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران و شخصیتهای ذیصلاح فرهنگی و اقتصادی و ارباب صنایع کشور که با پیشنهاد وزرای دربار و فرهنگ، و تصویب محمدرضا شاه پهلوی برای مدت ۶ ماه انتخاب میشدند. ریاست هیئت امنا نیز با وزیر دربار،و در غیاب وی، با وزیر فرهنگ بود. این نهاد در آن زمان نماینده قانونی دانشگاه بود و همه امور علمی، فنی، آموزشی، مالی، اداری و استخدامی دانشگاه نیز زیر نظر آن اداره میشد.
پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و سرنگونی سلسله پهلوی، تغییرات چشمگیر در همه دانشگاهها به اجرا درآمد. نام دانشگاه پهلوی بلافاصله به دانشگاه شیراز تغییر یافت.
معرفی کلی:
دانشگاه شیراز با نام پیشین دانشگاه پهلوی، یک دانشگاه دولتی در شیراز است که در سال ۱۳۲۵ خورشیدی تأسیس گردید. در جدیدترین رتبهبندی دانشگاههای ایران بر اساس بازده علمی، دانشگاه شیراز جزء سه دانشگاه برتر پژوهشمحور کشور است و یکی از ۵ دانشگاه مادر در رشتههای مهندسی بهشمار میآید. در اولین گزارش رتبهبندی دانشگاههای دولتی، دانشگاه شیراز به عنوان سطح یک رتبهبندی شدهاست.
دانشگاه پنسیلوانیا (پن)، برای ایجاد آموزش عالی به سبک آمریکایی در این دانشگاه به دولت ایران کمک کردهاست و گایلورد پی هارول (رئیس دانشگاه پنسیلوانیا از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۷۰) در این تلاش، نقش اساسی داشت.
بنابراین، دانشگاه پنسیلوانیا در شکلدادن بسیاری از ادارات و مؤسسات دانشگاه پهلوی بسیار تأثیرگذار بودهاست. دانشگاه شیراز، دومین پردیس بزرگ ایران را دارد که توسط معمار آمریکایی مینورو یاماساکی، که همچنین مرکز تجارت جهانی را نیز طراحی کرده بود، طراحی شد.
دانشگاه شیراز در زمینه ایجاد برنامههای دکترا در ایران پیشگام بودهاست. اکنون این دانشگاه دارای بیش از ۲۰٬۰۰۰ دانشجو با ۲۰۰ دوره کارشناسی، ۳۰۰ دوره کارشناسی ارشد، یک دوره دکترای حرفهای (دکتر دامپزشکی یا DVM) و ۱۵۰ دوره دکتری میباشد.
دانشکده روانشناسی دانشگاه شیراز:
طرح تأسیس دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، به عنوان یکی از واحدهای آموزشی دانشگاه شیراز، از سوی زندهیاد استاد دکتر اصغر رضویه به وزارت علوم ارائه شد که در سال ۱۳۵۳ با کلیات و اصول این طرح موافقت شد و خود ایشان مأمور پیگیری و راهاندازی آن با نام دانشکده علوم تربیتی شدند.
سرانجام، دانشکده علوم تربیتی در سال 1356، اقدام به پذیرش 30 دانشجو در هر کدام از 7 رشتۀ تحصیلی آموزش ادبیات فارسی،آموزش ادبیات انگلیسی،آموزش علوم اجتماعی، آموزش فیزیک، آموزش شیمی، آموزش زیستشناسی و آموزش ریاضی و ۴۰ دانشجو در رشتۀ علوم تربیتی اقدام کرد. همان گونه که از نام این رشتهها بر میآید تربیت نیروی متخصص برای آموزش درحوزههای گوناگون علوم در دستور کار و رسالت اصلی این دانشکده بوده است.
همچنین رشتۀروانشناسی تربیتی که تا پیش از سال ۱۳۵۶، زیر مجموعۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم بود، به دانشکدۀ علوم تربیتی انتقال یافت و همهی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشتۀروانشناسی تربیتی در دانشکده علوم تربیتی به تحصیل خود ادامه دادند. این روند تا زمان وقوع انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۵۹ ادامه یافت.
با بازگشایی دانشگاهها پس از انقلاب فرهنگی دانشکدۀ علوم تربیتی که تا پیش از آن به صورت رشتهای فعالیت میکرد، تغییر ساختار داد و به چهاربخش (گروه) شامل آموزش کودکان استثنایی، مدیریت وبرنامهریزی آموزشی، مبانی تعلیم و تربیت وروانشناسی تربیتی تقسیم شد.
در سال 1374 بخش روان شناسی بالینی از دانشکده علوم انسانی جدا و به این دانشکده اضافه شد و در نهایت در سال ۱۳۸۴، به دنبال تفکیک دانشکدۀ علوم انسانی به دانشکدههای ادبیات وعلوم انسانی، اقتصاد، مدیریت وعلوم اجتماعی، بخش کتابداری سابق (علم اطلاعات ودانششناسی کنونی) به دانشکدۀ علوم تربیتی ملحق شد.
در حال حاضر، دانشکده با ۷ بخش روان شناسی تربیتی، تربیت بدنی و علوم ورزشی، روان شناسی بالینی، مبانی تعلیم و تربیت و آموزش پیش دبستانی و دبستانی، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، علم اطلاعات و دانش شناسی و روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی درگرایشهای گوناگون دردورههای تحصیلی کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به فعالیت است.
گروه های آموزشی دانشکده روانشاسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز:
- روانشناسی بالینی
- روانشناسی تربیتی
- تربیت بدنی و علوم ورزشی
- آموزش کودکان استثنایی
- مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و درسی
- مبانی تعلیم و تربیت / آموزش و پرورش دبستانی و پیش دبستانی
- علم اطلاعات و دانش شناسی
اعضای هیئت علمی:
عبدالعزيز افلاک سير _محمدرضا تقوي _چنگيز رحيمي طاقانکي_محمدعلي گودرزي_نوراله محمدي _جواد ملازاده حبيب هاديان فرد و… .
جایگاه علمی:
براساس گزارشی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ منتشر کردهاست، دانشگاه شیراز به ترتیب بین ۶۴ تا ۶۸ دانشگاه و دانشگاه غیر پزشکی در ایران رتبه ۶ را کسب کردهاست. همچنین در ردهبندی سال ۲۰۱۲ یکی از سه دانشگاه برتر غیر فنی و غیر پزشکی به همراه دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس بود.
بر اساس نتایج تازه ترین رتبه بندی بهترین دانشگاه های جهان در سال ۲۰۲۲، در نظام رتبه بندی جهانی کیو اس (QS)، که سالانه توسط موسسه کاکارلی سیموندز (Quacquarelli Symonds) اعلام می شود، دانشگاه شیراز در رتبه ۷۵۱ بهترین دانشگاه های جهان، رتبه ۵ بهترین دانشگاه های ایران و به عنوان دومین دانشگاه برتر جامع و مادر ایران پس از دانشگاه تهران قرار گرفته است.
بر اساس رتبهبندی بهترین دانشگاههای آسیا در سال ۲۰۱۷، که توسط سیستم رتبهبندی دانشگاهها و مؤسسههای آموزش عالی تایمز اعلام شد، دانشگاه شیراز به عنوان برترین دانشگاه جامع ایران معرفی گردید.